Nguyên nhân khiến mụn xuất hiện
Mụn trứng cá xuất hiện do nhiều nguyên nhân khác nhau. Đầu tiên, yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng. Nếu cha mẹ từng bị mụn nặng, con cái sẽ có nguy cơ mắc mụn cao hơn. Thứ hai, sự rối loạn nội tiết tố, đặc biệt là ở tuổi dậy thì, thai kỳ hoặc thời kỳ tiền mãn kinh có thể kích thích tuyến bã nhờn hoạt động mạnh, gây tắc nghẽn lỗ chân lông. Ngoài ra, chế độ ăn uống không lành mạnh với nhiều đường và chất béo, stress, thiếu ngủ và thói quen vệ sinh da không đúng cách cũng là những tác nhân gây mụn phổ biến.
Do đó, để ngăn ngừa mụn, bạn nên duy trì lối sống lành mạnh, giảm stress, ngủ đủ giấc và vệ sinh da mặt sạch sẽ với sản phẩm phù hợp. Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa và kẽm cũng rất có lợi cho làn da. Tuy nhiên, trong trường hợp mụn đã xuất hiện và trở nên nghiêm trọng, bạn cần sử dụng các biện pháp điều trị phù hợp.
Các phương pháp điều trị mụn hiệu quả
Có nhiều phương pháp điều trị mụn khác nhau tùy thuộc vào mức độ nặng và loại mụn. Sau đây là một số phương pháp phổ biến và hiệu quả:
Sử dụng các sản phẩm chăm sóc da chứa thành phần trị mụn
Đối với mụn nhẹ đến trung bình, bạn có thể sử dụng các sản phẩm chăm sóc da có chứa các thành phần kháng khuẩn, chống viêm và làm sạch lỗ chân lông như:
- Benzoyl Peroxide: có tác dụng diệt khuẩn P. acnes gây mụn, làm sạch bã nhờn và tế bào chết, tránh tắc nghẽn lỗ chân lông. Nồng độ từ 2.5 - 10% thường được sử dụng trong kem hoặc gel bôi.
- Salicylic Acid (BHA): một loại beta-hydroxy acid, giúp tẩy tế bào chết, thông thoáng nang lông, ngăn ngừa sự hình thành mụn đầu đen, đầu trắng. Nồng độ thường từ 0.5-2%.
- Retinoids: dẫn xuất của vitamin A, có tác dụng làm tăng chu trình tái tạo tế bào, giảm sự sản xuất bã nhờn, se khít lỗ chân lông. Tuy nhiên cần bắt đầu với nồng độ thấp và tăng dần để tránh kích ứng.
- Azelaic Acid: kháng khuẩn và ức chế enzyme tyrosinase giúp làm giảm thâm mụn. Phù hợp cho cả da nhạy cảm và da dầu mụn.
Tuy nhiên, cần lưu ý không nên lạm dụng các sản phẩm trị mụn và kết hợp quá nhiều hoạt chất cùng lúc vì dễ gây kích ứng. Hãy làm quen với da từ từ và tăng nồng độ dần. Nếu thấy da bị khô căng, bong tróc thì nên giảm tần suất sử dụng lại.
Điều trị mụn bằng thuốc kê đơn
Đối với mụn nặng và khó điều trị, các bác sĩ da liễu thường kê đơn thuốc tây như:
- Kháng sinh uống và bôi: có tác dụng kháng khuẩn, ức chế vi khuẩn P. acnes gây viêm. Tuy nhiên cần theo chỉ định của bác sĩ và không nên lạm dụng kháng sinh vì dễ tạo kháng thuốc.
- Isotretinoin: một dẫn xuất vitamin A dạng uống rất hiệu quả với mụn viêm nặng, mụn bọc, mụn nang. Tuy nhiên cần có sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ do nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng.
- Thuốc ngừa thai dạng uống: được chỉ định cho nữ giới bị mụn do nội tiết, giúp cân bằng hormon. Cần cân nhắc và tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
Liệu pháp ánh sáng và Laser
Đây là những công nghệ điều trị mụn hiện đại, không xâm lấn và mang lại kết quả tích cực được thẩm mỹ viện sử dụng:
- Ánh sáng xanh: có bước sóng 405-420nm, ức chế hoạt động của vi khuẩn P. acnes gây viêm, giảm mụn viêm sưng đỏ sau vài lần điều trị.
- Photodynamic therapy (PDT): sử dụng một chất cảm quang và ánh sáng có bước sóng phù hợp để diệt vi khuẩn gây mụn, làm thông thoáng nang lông. Hiệu quả với mụn viêm và mụn dai dẳng.
- Fractional Laser: tác động nhiệt một phần lên bề mặt da, kích thích sản sinh collagen, tái tạo da, làm thông thoáng nang lông giúp ngăn ngừa mụn tái phát và cải thiện sẹo mụn.
Một số lưu ý khi điều trị mụn
Để đạt kết quả tốt nhất trong quá trình điều trị mụn, bạn cần lưu ý:
- Kiên trì và nhẫn nại: mụn không thể biến mất sau một sớm một chiều mà cần thời gian từ 1-2 tháng để cải thiện. Do đó bạn cần kiên trì sử dụng sản phẩm và tuân thủ phác đồ điều trị.
- Chọn sản phẩm phù hợp với loại da: tùy thuộc vào da khô, da dầu hay da hỗn hợp, nhạy cảm mà chọn sản phẩm với nồng độ và kết cấu phù hợp. Tránh dùng sản phẩm quá mạnh gây kích ứng.
- Tránh lạm dụng mỹ phẩm: việc sử dụng quá nhiều lớp mỹ phẩm và trang điểm đậm có thể khiến tình trạng mụn trở nên trầm trọng hơn. Hãy lựa chọn mỹ phẩm chứa ít chất gây mụn.
- Bảo vệ da khỏi ánh nắng: tia UV có thể làm trầm trọng thêm tình trạng mụn và gây thâm sạm. Bạn nên dùng kem chống nắng và hạn chế ra ngoài vào buổi trưa.
- Không nên nặn mụn tại nhà: nặn mụn không đúng cách dễ làm vỡ nang lông, lây lan vi khuẩn và để lại sẹo. Hãy để chuyên gia da liễu xử lý những nốt mụn cứng đầu nếu cần thiết.
Một số phương pháp điều trị mụn tại nhà
Ngoài các liệu pháp tại spa và phòng khám, bạn cũng có thể chăm sóc làn da tại nhà bằng những phương pháp đơn giản và hiệu quả như:
- Đắp mặt nạ thiên nhiên: các nguyên liệu tự nhiên như mật ong, bột yến mạch, nghệ, nha đam... có khả năng kháng khuẩn và làm dịu da. Tuy nhiên cần patch test trước để tránh kích ứng.
- Chườm đá: chườm đá trong vài phút có thể làm dịu sưng tấy, giảm đau rát do mụn trứng cá. Nó cũng giúp se khít lỗ chân lông.
- Xông hơi: hơi nước ấm giúp hỗ trợ làm sạch lỗ chân lông, mềm da, loại bỏ bã nhờn và cặn bẩn, hạn chế tắc nghẽn nang lông.
- Massage mặt: massage nhẹ nhàng sẽ cải thiện tuần hoàn máu trên da, kích thích sản sinh collagen, thúc đẩy quá trình tái tạo làn da, giảm thâm mụn. Tuy nhiên tránh mạnh tay gây tổn thương.